جنجالی‌‌های پارلمان در اولین سال مجلس دهم سال ۹۵ اولین سال کاری برای مجلس دهمی‌ها بود

به گزارش خبرهدف ، در سالی که گذشت مجلس دهمی‌ها نه‌فقط در اظهارنظرهای خود حاشیه‌هایی را رقم زدند، بلکه مصوباتی داشتند که واکنش‌هایی را به همراه داشت مانند مصوبه تعیین حد و مرز نظارت شورای نگهبان یا تعیین سقف حقوق برای مدیران. از سوی دیگر با وجود آنکه مجلس دهم به نسبت مجلس نهم بیش از پنجاه درصد تغییرات داشت و برخی از نمایندگان سابقه پارلمانی نداشتند اما در سال اول وارد بررسی دو برنامه مهم شدند، لایحه بودجه سا ل96 و لایحه برنامه ششم توسعه.

تکیه لاریجانی بر کرسی ریاست

مهمترین تصمیم جدیدالورودهای بهارستان دهم، تعیین تکلیف کرسی ریاست بود. علی لاریجانی درحالی توانست به عنوان رئیس مجلس همچنان به کار خود در کسوت ریاست ادامه دهد که اصلاح‌طلبان امید داشتند بتوانند با رای به محمدرضا عارف، سهمی در میان سران قوا داشته باشند.

در جریان انتخابات هیات رئیسه، اصلاح‌طلبانی که خود را پیروز انتخابات هفتم اسفند می‌دانستند، با کنار گذاشتن رویکرد ائتلافی نسبت به اصولگرایان میانه‌رویی مانند لاریجانی، به رقابت با رئیس مجلس نهم پرداختند. این رقابت در نهایت با بسیج آرای اصولگرایان و بخشی از لیست امید به سود لاریجانی در نهایت به تکیه زدن چندین باره لاریجانی بر کرسی ریاست مجلس منتهی شد تا محمدرضا عارف تنها به کرسی ریاست فراکسیون امید رضایت دهد.

قاضی‌پور و جنجال های ناتمامش

در ابتدای کار مجلس دهم، آنگاه که نوبت به بررسی اعتبارنامه نماینده‌ها رسید، ناگهان موضوع اعتبارنامه قاضی‌پور، نماینده ارومیه جنجال به پا کرد. موضوع این جنجال فیلمی بود که از این نماینده منتشر شده بود. فیلمی با ادبیاتی نامناسب در زمان تبلیغات انتخاباتی. هرچند واکنش‌ها به این اظهارات به ویژه از سوی نمایندگان زن بسیار انتقادی بود ولی در نهایت اعتبارنامه قاضی‌پور بدون مشکل به تصویب رسید. چندی پس از آن البته قاضی‌پور بار دیگر در کانون توجهات قرار گرفت. دلیل این مساله ماجرای ضرب و شتم خبرنگار روزنامه ایران بود که بازتاب رسانه‌ای بسیاری داشت. ماجرایی که همچنان پرونده آن در هیات نظارت بر نمایندگان باز است و تعیین تکلیف نشده است.

کمیسیونی که مظلوم واقع شد

زمان به کمیسیون بندی نمایندگان که رسید باز هم به روال همیشه برخی کمیسیون ها با صف نماینده ها روبرو شدند و برخی دیگر هم با بی رغبتی و بی علاقگی وکلای ملت. این موضوع آنچنان در این دوره از پارلمان مشهود بود که تبدیل به چالشی برای قوه مقننه شد.

آنچنان که در جریان تعیین اعضای کمیسیون‌های تخصصی مجلس، موضوع عدم تمایل نماینده‌ها به عضویت در کمیسیون فرهنگی سروصدای بسیاری به پا کرد. جالب اینجا بود که حتی برخی نماینده‌هایی که با سابقه کار فرهنگی وارد بهارستان شده بودند هم حاضر نبودند به عضویت این کمیسیون درآیند. در نهایت کمیسیون فرهنگی با عضویت چند عضو هیات رئیسه، به عدد موردنظر برای رسمیت یافتن جلسات خود رسید.

فراکسیون‌هایی که سه‌گانه شدند

یکی از اتفاقات مهم مجلس دهم، موضوع ترکیب فراکسیون‌ها بود. نکته جالب توجه آن بود که برخی از اعضای دو فراکسیون اصلی مجلس یعنی فراکسیون امید و فراکسیون اصولگرایان در جلسات هر دو فراکسیون شرکت می‌کردند! همین دوگانگی مواضع برخی از نماینده‌ها باعث شد تا کمی بعد فراکسیون مستقلین تشکیل شود. فراکسیونی که در حال حاضر در میانه دو فراکسیون امید و اصولگرایان نقش‌آفرینی می‌کند.

حقوق‌های نجومی؛ موضوعی جنجالی از پاستور تا بهارستان

سال 95 با افشای فیش‌های حقوقی برخی مدیران دولتی جنجالی شد، موضوعی که به سرعت به مساله اصلی افکارعمومی تبدیل شده و نمایندگان را نیز به واکنش واداشت. نطق‌فاطمه حسینی یکی از نماینده‌های جوان تهران درباره این حقوق‌ها پس از آنکه روشن شد پدرش نیز از حقوق نجومی استفاده کرده، مجلس را درگیر حواشی این موضوع کرده و عبارت «سفره انقلاب» را به ادبیات سیاسی اضافه کرد. این حاشیه‌ها چنان گریبان بهارستانی‌ها را گرفت که حتی تا آخرین روزهای کاری مجلس در سال 95 که نماینده‌ها مشغول بررسی لایحه بودجه 96 بودند، مصوبات خانه ملت در این رابطه زیر ذره‌بین رسانه‌ها و منتقدان قرار داشت و تدبیر نماینده‌ها برای جلوگیری از نجومی شدن حقوق مدیران دولتی جنجال‌آفرین شد و مجلس متهم به تصویب حقوق بالا برای مدیران شد.

انتقادات آنقدر بالا گرفت تا  اینکه لاریجانی از منتقدان به دلیل زیرسوال بردن مجلس گلایه و تاکید کرد که اصل موضوع تامین نظر شورای نگهبان بود و جنجال‌آفرینان که در صدر آنها رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم قرار داشت را به ترس از شورای نگهبان متهم کرد و کارشان را انتخاباتی دانست. البته با اصلاح نظر مجلس، همچنان نظر شورای نگهبان تامین نشد و وضعیت سقف حقوق مدیران در برخی موارد بلاتکلیف باقی ماند.

قراردادهای جدید نفتی و اعتراضات جنجالی

از دیگر حواشی ماه‌های نخست کاری مجلس دهم، موضوع قراردادهای جدید نفتی بود. قراردادهایی که قرار بود با اصلاحاتی همراه شود اما به زعم منتقدان، دولتی‌ها این اصلاحات را آنطور که گفته می‌شد، انجام نداده بودند. در نهایت این قرادادها با اعتراض برخی نمایندگان روبرو شد و مجلس نیز با تشکیل یک کمیته ویژه، این ماجرای جنجالی را حل و فصل کرد.

اعتراض به قراردادهای جدید نفتی و نیز نقد ماجرای موسوم به FATF که بحث‌های بسیاری را در رسانه‌ها برانگیخت، ازجمله جنجالی‌ترین موضوعاتی بودند که نمایندگان در نخستین ماه‌های کاری خود در مجلس دهم به آن ورود کردند.

استیضاحی که تبدیل به استعفا شد

از دیگر اتفاقات خبرساز مجلس دهم در سالی که گذشت، ماجرای استیضاح علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش بود. با وجود آنکه فانی قرار بود در صحن علنی بهارستان استیضاح شود، او ناگهان با استعفای خود و پذیرش آن از سوی رئیس جمهور، دست مجلس را برای رای اعتماد به جایگزینش باز گذاشت.

به دنبال استعفای وزیر آموزش و پرورش، دو وزیر دیگر یعنی وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز وزیر ورزش و جوانان هم استعفا دادند که این تغییرات باعث شد در عمل روحانی در آخرین سال دولت یازدهم کابینه خود را ترمیم کند.

از سوال جنجالی از ظریف تا کارت زرد به رحمانی فضلی

در سال 95 بازار تذکر و سوال از وزرا نسبت به مجلس نهم رونق کمتری داشت. یکی از جنجالی‌ترین سوالات را جواد کریمی قدوسی نماینده عضو جبهه پایداری از محمدجواد ظریف مطرح کرد. در جریان این سوال و جواب، اظهارات تندی رد و بدل شد که بیشتر مربوط به موضوع تغییرات در ترکیب دستگاه دیپلماسی و جایگزینی جابری انصاری به جای امیرعبداللهیان بود.

از سوی دیگر در جریان سوال از وزرا، مجلس دهمی‌ها در اولین سال کاری خود به رحمانی فضلی وزیر کشور هم به دلیلی بلاتکلیفی موضوع پدیده شاندیز کارت زرد نشان دادند. آنها همچنین به دلیل عملکرد وزارت راه در موضوع حادثه قطار تبریز – مشهد عباس آخوندی را استیضاح کردند که این استیضاح از رای کافی در مجلس برخوردار نشد و آخوندی در وزارت راه باقی ماند.

تلاش برای تعیین حد و مرز نظارت شورای نگهبان

از مهمترین مصوبات مجلس دهم باید به تلاش برای تعیین حد و مرز نظارت شورای نگهبان اشاره کرد. استفساریه ای که بعد از ماجرای مینو خالقی در مجلس مطرح و به جریان افتاد تا برای یکبار مرز نظارت استصوابی شورای نگهبان را مشخص کند.

بر این اساس شورای نگهبان نمی‌تواند پس از اعلام صحت انتخابات، صلاحیت منتخب را رد کند. این مصوبه بعد از چندین بار رفت و برگشت بین مجلس و شورای نگهبان، بیست و دوم اسفند ماه در مجلس مطرح شد و با اصرار مجلس بر مصوبه پیشین خود به مجمع تشخیص مصحلت نظام ارجاع شد.

بدعتی تازه در برنامه نویسی

در اولین سال مجلس دهم، بحث بر سر برنامه ششم توسعه داغ بود. دولتی‌ها لایحه خود را با 34 ماده راهی بهارستان کرده بودند اما در ایستگاه کمیسیون تلفیق حجم آن بیش از 4 برابر شده بود. آنجا نمایندگان 110 ماده جدید را وارد لایحه دولت کرده بودند. همین هم سبب شده بود که فراکسیون امید تصمیم بگیرد تا رای منفی به این مصوبه کمیسیون تلفیق بدهد. تصمیمی که در نهایت به سرانجام نرسید و بنا به ملاحظات زمانی کلیات لایحه برنامه ششم به تصویب رسید.

بررسی لایحه بودجه 96 نیز از دیگر گام های مهم مجلس در سال 95 بود که به دلیل بالا و پایین شدن ارقام بودجه حواشی زیادی داشت.

نماینده هایی که حاشیه ساز شدند

در سالی که گذشت برخی نماینده‌ها بیش از دیگران حاشیه‌ساز بودند. یکی از خبرسازترین این نماینده‌ها، علی مطهری نایب رئیس مجلس بود که باز هم از طریق نطق‌ها و نامه‌نگاری هایش، واکنش منتقدان را برانگیخت و حتی آنها را واداشت تا از وی برای حضور در هیات رئیسه مجلس سلب صلاحیت کنند که البته موفق به این کار نشدند.  لغو سخنرانی علی مطهری در مشهد به دستور دادستان این شهر واکنش های زیادی را در پی داشت و منجر به طرح سوال ۲۸ نماینده از وزیر دادگستری و نامه ۱۵۰ نماینده به سران قوا برای برخورد با خاطیان شد.

ماجراهای مجمود صادقی و اظهاراتش درباره حسابهای قوه قضائیه و تلاش برای جلب شبانه در منزلش، موضوع جنجالی دیگر مجلس در سال 95 بود. جمعی از فعالان دانشجویی سیاسی و مردم در پی اعلام خبر تلاش دادستانی برای بازداشت محمود صادقی مقابل منزل وی تجمع کردند. دادستان تهران در این باره گفته بود که در پرونده مطروحه علیه آقای محمود صادقی، ۸ فقره شکایت خصوصی و ۳ فقره اعلام جرم عمومی مطرح شده و از طریق مجلس شورای اسلامی و نیز کارگزینی دانشگاه تربیت مدرس احضاریه ارسال شده اما به لحاظ امتناع وی، بازپرس دادسرا دستور جلب وی را صادر کرده است. البته او نهم آذر ماه به صورت داوطلبانه در دادسرا حضور یافت.

جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد هم به سبب افشای اظهارات محرمانه ظریف در جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس، یکی از پرحاشیه‌ترین نماینده‌ها در سال گذشته به شمار می‌رود. کریمی‌قدوسی اظهارات منتسب به ظریف در جلسه محرمانه کمیسیون امنیت ملی مجلس را منتشر کرد که با واکنش منفی وزارت خارجه روبرو شد. در همین راستا رییس و اعضای کمیسیون امنیت مجلس پنجم دی ماه به دیدار ظریف رفتند و از حاشیه‌سازی‌ها و جفایی که به وزارت خارجه و کمیسیون شده اظهار تاسف کردند و در ادامه نیز شکایت از کریمی قدوسی در هیات نظارت بر رفتار نمایندگان مطرح شد.

برخورد عجیب مجلس با پلاسکو و قالیباف

چند هفته بعد از حادثه آتش سوزی و فروریختن ساختمان پلاسکو،‌ محمدباقر قالیباف شهردار تهران و وزیر کشور برای بررسی این موضوع در جلسه علنی مجلس حضور یافتند؛ این جلسه با انتقادات به مدیریت شهری تهران همراه بود. نمایندگان در ادامه تحقیق و تفحص از شهرداری تهران را به جریان انداختند. تلاشی که پیشتر در ماجرای املاک نجومی هم صورت گرفت بود اما این ماجرا هم به سرانجام نرسید و در آخرین روزهای کاری مجلس تحقیق و تفحص از شهرداری تهران با رای مخالف نمایندگان از دستور کار مجلس خارج شد.