اشتباه عجیب دانشگاه تهران در اعلام خبر درگذشت پروفسور ایرانی و بنیان‌گذار منطق فازی

به گزارش خبرهدف ، روابط عمومی دانشگاه تهران در اطلاعیه خود گفته است: بخش خبری وب سایت دانشگاه تهران ر خبری با عنوان «پدر منطق فازی و دانش‌آموخته دانشگاه تهران درگذشت» منتشر کرد که بر اساس اطلاعات واصله از منابعی آشنا با پروفسور لطفی‌زاده اطلاع‌رسانی شده بود. امروز باخبر شدیم که این استاد ارجمند خوشبختانه در قید حیات هستند. بخش خبری وب‌گاه دانشگاه تهران خبر مذکور را از وب سایت دانشگاه برداشته، برای این استاد گران‌قدر و دانش‌آموخته خود آرزوی تندرستی و طول عمر با عزت می‌کند. همچنین، از خوانندگان عزیز و خانواده محترم پروفسور لطفی‌زاده بابت انتشار این خبر عذرخواهی می‌نماید.

این خبر به سرعت در خبرگزاری‌های مختلف کشور منتشر شد و حتی برخی خبرگزاری‌ها بدون تحقیق درباره صحت این خبر به انتشار گفت‌وگو و گزارش درباره خدمات این پروفسور ایرانی به جهان علم و دانش کردند. مشخص نیست که دانشگاه تهران بر اساس چه منبعی خبر درگذشت بنیان‌گذار منطق فازی را منتشر و سپس پس از مدتی با مشخص بودن خبر اشتباه درباره مرگ یک دانشمند آن را حذف کرده است.

پرفسور لطف‌علی عسکرزاده  مشهور به لطفی زاده یا لطفی ع. زاده ریاضیدان، عالم کامپیوتر، مهندس برق و استاد بازنشسته علوم کامپیوتر در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی است که از دانش‌آموختگان دانشگاه تهران به حساب می‌آید.

لطفی‌زاده از پدری ایرانی (اردبیلی) و مادری روس در ماکو یکی از شهرهای شمالی آذربایجان غربی متولد شد و تحصیلات اولیه خود را در ماکو و تهران انجام داد. او بیش از همه به خاطر طرح کردن ریاضیات فازی مشتمل بر مفاهیم مرتبط فازی همچون مجموعه‌های فازی، منطق فازی، الگوریتم‌های فازی، کنترل فازی و احتمالات فازی شناخته شده‌است. نوآوری‌های پروفسور لطفی‌زاده، امکان‌پذیری یک پارادایم تازه در هوش مصنوعی را تبیین، و رئوس کلی آن را ترسیم کرده‌است.

منطق فازی  (fuzzy logic) اولین بار در پی تنظیم نظریهٔ مجموعه‌های فازی به وسیلهٔ پروفسور لطفی زاده در صحنهٔ محاسبات نو  شناخته  شد. واژهٔ fuzzy به معنای غیردقیق، ناواضح و مبهم (شناور) است.

کاربرد این بخش در علوم نرم‌افزاری را می‌توان به طور ساده این‌گونه تعریف کرد: منطق فازی از منطق ارزش‌های «صفر و یک» نرم‌افزارهای کلاسیک فراتر رفته و درگاهی جدید برای دنیای علوم نرم‌افزاری و رایانه‌ها می‌گشاید، زیرا فضای شناور و نامحدود بین اعداد صفر و یک را نیز در منطق و استدلال‌های خود به کار برده و به چالش می‌کشد. منطق فازی از فضای بین دو ارزش «برویم» یا «نرویم»، ارزش‌های جدید «شاید برویم» یا «می‌رویم اگر» یا حتی «احتمال دارد برویم» را استخراج کرده و به کار می‌گیرد. بدین ترتیب به عنوان مثال مدیر بانک پس از بررسی رایانه‌ای بیلان اقتصادی یک بازرگان می‌تواند فراتر از منطق «وام می‌دهیم» یا «وام نمی‌دهیم» رفته و بگوید: «وام می‌دهیم اگر…» یا «وام نمی‌دهیم ولی…». زبان طبیعی (درست مانند دیگر فعالیت هایی که در زندگی انجام می دهیم) به راحتی قابل تبدیل کردن به صفر و یک نیست. با در نظر داشتن همین مساله منطق فازی دربرگیرنده صفر و یک به عنوان منتها درجه درستی است و همزمان وضعیت های مختلفی از واقعیت را هم در بین این دو شامل می شود. برای نمونه نتیجه مقایسه میان دو مقوله نه ممکن است «بلند» باشد و نه «کوتاه» بلکه «رتبه سی و هشتم در بلندی» باشد.

منطق فازی را در اصل می توان نزدیک به شیوه عملکرد مغز انسان دانست. ما دیتا را جمع آوری می کنیم و از تعدادی حقایق جزئی حقیقت هایی کلی تر می سازیم و وقتی برخی آستانه ها را پشت سر می گذاریم شاهد شکل گیری نتایج مشخصی نظیر بروز حرکت در بدنمان هستیم.

منطق فازی در توسعه توانمندی های شبیه به انسان برای هوش مصنوعی اهمیت بالایی دارد و گاهی اوقات از آن تحت عنوان هوش کلی مصنوعی یاد می شود: ارائه توانمندی های شناختی کلی انسان در نرم افزار به نحوی که اگر هوش مصنوعی با یک مساله نا آشنا روبرو شد بتواند راهکار مناسب را بیابد.