سهم هر ایرانی از نفت در بودجه ۹۷

 بررسی اعداد و ارقام بودجه سال آینده حکایت از آن دارد مجموع درآمد پیش بینی شده از محل فروش نفت در بودجه سال 1397 برابر با 132 هزار میلیارد تومان خواهد بود.

به این ترتیب با احتساب جمعیت هشتاد میلیون نفری برای ایران، سهم هر ایرانی از محل درآمدهای نفتی پیش بینی شده در بودجه سال آینده برابر با 137 هزار تومان در ماه با به عبارتی یک میلیون و 650 هزار تومان در سال می شود.

این نکته که دولت باید سهم شهروندان از درآمدهای نفتی را پرداخت کند، بارها و بارها در افکار عمومی به گوش می رسد  برخی با تبلیغ این چنینی سهم خواهی از نفت تلاش دارند فعالیت های دولت را زیر سئوال برده و چنین وانمود کنند که درآمدهای نفتی رقمی بسیار بالاتر از آنچه در تصور می گنجد را شامل می شود این در حالی است که اگر قرار باشد درآمدهای نفتی به این شکل غیر منطقی میان ایرانیان توزیع شود، لازم است دولت تمام فعالیت های خود را از این بابت تعطیل نماید و با پرداخت پول نفت به مردم اداره بیمارستان ها، مدارس، ارتش، پلیس راهنمایی و رانندگی و پاسگاه ها و مرزبانی و … را به شهروندانی بسپرد که پول نفت خود را دریافت می کنند.

به این ترتیب روشن می شود تبلیغاتی از این دست برای کشوری بزرگ مانند ایران تا چه حد غیرواقعی و غیز کارشناسی به نظر می رسد اما دولت با درآمد حاصل از فروش نفت چه می کند؟

درآمد نفت کجا می رود؟

بررسی های مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد قیمت هر بشکه نفت در لایحه بودجه سال آینده برابر با 55 دلار پیش بینی شده است. با احتساب صادرات روزانه 2 میلیون و 600 هزار بشکه نفت در روز، درآمد حاصل از فروش نفت به 52 میلیارد و 700 میلیون دلار می رسد. این اعتبار باید در قیمت 3850 تومان، یعنی نرخ مبنای دلار برای تبدیل به ریال در بودجه سال آینده ضرب شود. به این ترتیب 203 هزار میلیارد تومان در سال آینده از محل فروش نفت به دست می آید که طبق قانون در سه محل هزینه خواهد شد.

بخشی از این درآمد به شرکت ملی نفت اختصاص می یابد تا بابت هزینه های استخراج نفت و امور پروژه های نفتی هزینه شود. بخش دوم این درآمد سهم صندوق توسعه ملی است.اعتبارات موجود در این صندوق برای پیشبرد پروژه های توسعه ای غیردولتی کشور و البته بودجه دولت هزینه می شود. به عبارت دیگر این اعتبارات،سرمایه ای بین النسلی است و نسل آینده نیز از آن منتفع می شود. به این ترتیب سهم شرکت ملی نفت از این پروژه ها 29.5 هزار میلیارد تومان و سهم صندوق توسعه ملی برابر با 62.5 هزار میلیارد تومان خواهد بود. دولت در تبصره های بودجه درخواست کرده است که حدود 21 هزار میلیارد تومان از سهم صندوق توسعه ملی برداشت کرده و برای مصارف بودجه هزینه کند. به این ترتیب سهم بودجه از درآمد نفت برابر با 132 هزار میلیارد تومان خواهد شد که در محل های فوق الذکر هزینه خواهد شد.

 چه باید کرد؟

به نظر می رسد به جای تبلیغات غیرواقعی و انحراف افکار عمومی در این عرصه لازم است تدبیری برای هزینه کرد بهینه نفت و ایجاد تنوع در منابع درآمدی دولت در نظر گرفته شود چرا که همان طور که ملاحظه می شود سهم هر ایرانی از محل فروش نفت به حدی اندک است که در حقیقت پرداخت آن به مردم نه تنها دردی را از خانوارهای ایرانی درمان نمی کند بلکه می تواند زمینه را برای بروز یک بحران تمام عیار فراهم نماید.

اقتصاد ایران هفت سال است تجربه توزیع نقدی منابع را با اجرای طرح هدفمندی یارانه ها آزموده و مضرات این تئوری در منصه ظهور آشکار شده است.