میزان مصرف شیر در خانوارهای شهری درمقایسه با چیپس و پفک / متوسط سن جمعیت سیگاری کشور چند سال است؟

امنیت غذایی امروزه از موضوع هاي پراهمیتی برای کشور ها تلقی می شود . تغذیه وبهداشت غذایی از موضوع هایی است که به سلامت نسل فردا ارتباط دارد. سلامت تن ، روان و قوه دماغی افراد یک کشور به چگونگی الگوی غذایی و برنامه‌ریزی برای بودجه وتخصیص منابع صحیح خانوارها برای مصرف خوراکی ضروری، بستگی دارد.

سيد حسين پيمان کارشناس و تحلیلگر آمار در گفت‌و‌گو با خبرگزاری خبرهدف از تحقیقات انجام شده در خصوص هزینه‌های ماهانه  مصرف شیر هر فرد عضو خانوار شهری و مقایسه آن با مجموع هزینه كالاهاي غیر ضروری دخانیات، پفک، نوشابه و آدامس خبر داد.

به گفته وی این تحقیقات براساس محاسبات از آخرین آمار خام طرح هزینه و درآمد شهری سال 1393، مرکز آمارایران، تهیه شده است.

وی افزود: تاکید این تحقیق برمقایسه اقلام مصرفی کالای ضروری از نظر بهداشت تغذیه، و حساس کردن جامعه برای افزایش کارایی و تخصیص منابع بودجه خانوار به کالای مفید بوده و صرفا هزینه را مورد تاکید قرار نداده است.

یافته ها درسطح متوسط کشور

پیمان در تشریح هزینه‌های هر خانوار شهری درسال 1393 گفت: هر خانوار برای هر عضو خود، ماهانه مبلغ 5378 تومان برای مجموع دخانیات، پفک، نوشابه وآدامس پرداخت کرده است که این مبلغ حدود 4 درصد کل هزینه خوراک هرخانوار در سال 1393، بوده است.

وی در ادامه گفت: درمقابل مبلغ 4064، تومان برای شیر پرداخت شده است  که 3 درصد هزینه خوراک هر خانوار برآورد می شود، یعنی به طورمتوسط هر خانوار کشور برای هزینه شیر هر عضو خود به اندازه 75 درصد مجموع هزینه های دخانیات، پفک نوشابه وآدامس، پرداخت کرده است، وچنین کالاهایی به طور ضمنی در بودجه خانوارها از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است.

وی خاطرنشان ساخت: این درصورتی است که 30 درصد از اعضای خانوارهای کشور دراین سال، در سنین رشد (سن تا نوزده سالگی) قرار داشته اند و شیر یکی از نیازهای اساسی تغذیه آن ها تلقی می شود. براساس این تحقیق درسال 1393، هر فرد عضو خانوار در کشور به طور متوسط درماه 23/2، کیلو شیر مصرف کرده است.

این تحلیلگر آمار در ادامه گفت: به طور متوسط هرخانوار شهری درسال 1393 ، برای عضو پانزده سال به بالای خود مبلغ3533 تومان  ماهانه برای دخانیات هزینه پرداخت کرده وهرعضو خانوار 31 نخ سیگار درماه مصرف داشته است ( البته کم گویی سیستماتیک، دراقلام ازجمله دخانیات وعلاوه برآن کم گویی به دلیل نبود آگاهی از مصرف اعضای غیر پاسخگوی خانوار ، باید مورد ملاحظه قرار داد). محاسبات این تحقیق نشان مي دهد در هجده ونیم درصد از خانوارهای شهری کشور درسال 1393، سیگار مصرف شده است.

یافته ها براساس گروه های درآمدی

کارشناس آمار ارقام محاسبه شده بالا را با احتمال 95 درصد اطمینان، قابل تعمیم به کل خانوارهای شهری دانسته و گفت: اما درخصوص رفتارمصرفی خانوارها درگروه های درآمدی (دهک ها)، درسطح نمونه 18886 خانوار شهری آمارگیری سال 1393، طرح آماري هزينه ودرآمد شهري مركز آمارايران ، ارایه می شود.

وی توضیح داد: دهک بندی درآمدی خانوارها دراین تحقیق براساس سرانه هزینه کل خانوار به عنوان نماینده درآمد خانوار محاسبه شده است .

پیمان در خصوص نسبت هزینه ای که خانوارهاي با پایین ترین درآمد( دهک اول) برای شیر خود پرداخت کرده، به هزینه کالاهای غیر مفید (مجموع دخانیات، پفک، نوشابه وآدامس)، عدد 52 درصد را اعلام کرده و گفت: این درصورتی است که 41درصد از اعضای این دهک درآمدی، درسنین رشد قرار داشته اند (تا19سالگی) و هر عضو خانوار به طور متوسط ماهانه 0.93،( نو دوسه درصد) کیلو، (هفت دهم کمتر از یک کیلو) شیر مصرف کرده است.

وی در ادامه افزود: نسبت هزینه های شیر به مجموع هزينه كالاهاي دخانیات، پفک، نوشابه وآدامس، در دهک دهم، 97درصد بوده است و 18درصد از اعضای این دهک درآمدی، درسنین رشد قرارداشته اند و هر عضو این خانوارها 4.19 کیلو درماه شیر مصرف کرده است.

به گفته این کارشناس آمار هرعضو خانوار بالاترين گروه درآمد(دهك دهم) حدود چهار و نيم برابرِ پايين ترين گروه درآمدي (دهك اول) درماه شير مصرف مي كند که به طور متوسط خانوارهای پایین ترین گروه درآمدی (دهک اول) دو عضو و بالاترین گروه درآمدی، حدود نیم عضو، درسنین رشد داشته اند.

یافته ها براساس الگوی مصرف استانی

وی در ادامه از تحقیق بر روی تفاوت استان های مختلف در این آمار گفته و اظهار کرد: خانوارهای استان های سمنان، مازندران، زنجان، تهران، آذربايجان شرقي بیشترین و خانوارهای استان های لرستان،كهگيلويه، بوشهر، سيستان وبلوچستان، وهرمزگان کمترین نسبت هزینه های شیر، به مجموع هزینه های دخانیات، پفک، نوشابه وآدامس را (درسطح نمونه های مورد بررسی) داشته اند. (جدول3  )

به گفته وی کمترین هزینه شیر براي هرعضو به ترتیب درخانوارهای استان هاي لرستان،ايلام، بوشهر،كهگيلويه وهرمزگان درسال 1393، پرداخت شده است، و بیشترین مصرف شیر برای هر عضو خانوار به ترتیب دراستان های زنجان، تهران، خراسان رضوي، چهارمحال وخراسان جنوبي، بوده است.

پیمان افزود: در خانوارهاي استان های كهگيلويه، چهارمحال، لرستان، قزوين واردبيل بیشترین هزینه برای مجموع هزینه های دخانیات، پفک، نوشابه وآدامس هر عضو پرداخت شده است.

پیمان با اشاره به آمار مصرف سیگار در استانهای کشور گفت: بنا براظهار خانوارها، در استانهای مركزي، اردبيل، آذربايجان‌غربي، و قزوين بیشترین سیگار را هر عضو خانوار پانزده ساله و بيشتر، مصرف كرده است.

وی ادامه داد: کمترین مصرف شیر درخانوارهای استان های لرستان، ايلام، بوشهر، هرمزگان وكهگيلويه و بیشترین هزینه برای نوشابه دراستان های كهگيلويه، خراسان جنوبي، هرمزگان، خراسان رضوي وبوشهر پرداخت شده است.

این کارشناس  آمار در ادامه گفت‌و‌گو با ارائه راهکارهایی در خصوص اصلاح مدل تغذیه و مصرف مواد غذایی گفت: از ضروت های اقتصادمقاومتی، تصحیح الگوی مصرف درجهت سلامت ورفاه وانباشت پس انداز خانوارهاست که نهاد های مرتبط با آن، باید فرهنگ لازم والويت درمصرف کالاها را ایجاد نمایند. باتوجه به تفاوت بارز مصرف شيرِ گروه هاي پايين و بالا درآمدي ، ضرورت اهمیت یارانه شیر برای گروه های (دهک های) پایین درآمدی قابل توجه است .

پیمان ادامه داد: تفاوت بارز و معني داري درمصرف سيگارِ گروه هاي بالا وپايين درآمدي دراين تحقيق مشاهده نشد ، از اين رو فرهنگ سازي و بهداشت سلامت دررمصرف سيگار براي همه گروه هاي درآمدي توسط نهادهاي مرتبط لازم است.

وی در پایان تاکید کرد: نهادهاي مرتبط با سلامت وبهداشت كشور، براي فرهنگ سازي وبهبود مصرف مواد مغذي درجامعه، مي توانند استان هاي داراي مصرف بالادركالاهاي غير مفيد (مانند دخانيات) را در اولويت قرار دهند.