ماجرای ۴ هفته انتظار و اضطراب مشمولان سربازی برای معافیت‌های جدید/ سرانجام نداشت

حدود یک ماه پیش نمایندگان مجلس در جریان بررسی مجدد موادی از لایحه تنظیم برخی احکام برنامه‌های توسعه کشور، به بررسی ماده الحاقی 5 این لایحه پرداختند و با این ماده با 148 رای موافقت کردند. این تعداد رأی موافق از مجموع 197 نماینده حاضر در جلسه اخذ شد و تنها 12 نماینده به آن رأی مخالف دادند و 6 رأی ممتنع ثبت شد.

یکی از مهمترین تغییرات اعمال شده مربوط به ماده 45 قانون خدمت وظیفه عمومی بود که با تغییراتی روبرو شد و یک تبصره هم به آن اضافه شد. در تغییرات آمد که برای معاف شدن یک نفر از فرزندان آزادگان، جانبازان و رزمندگان دیگر نیازی به سابقه 24 ماه آزادگی نیست و این عدد به 12 ماه تقلیل پیدا کرد. همچنین شرط 25 درصد جانبازی به ده درصد و 30 ماه حضور در جبهه به 12 ماه حضور تغییر کرد. به این ترتیب شرایط معافیت برای فرزندان خانواده ایثارگران و جانبازان راحت تر از قبل شد.

اما پس از انتشار این تغییرات، تعداد زیادی از مخاطبان خبرهدف پیگیر زمان اجرای این مصوبه بودند. هرچند که به روال معمول، مصوبات مجلس پس از تایید شورای نگهبان و ابلاغ رییس مجلس به دولت و دستور رییس جمهور، قابلیت اجرا پیدا می کنند، اما درباره مصوبات سربازی باید چند مرحله دیگر سپری می‌شد. مراحل را در اینفوگرافیک ببینید.

اینفوگرافیک نشان می‌داد برای تصویب یک مصوبه درباره سربازی، نیاز به هماهنگی‌های دیگری هم هست که در قدم اول دولت و ستادکل نیروهای مسلح قرار دارند و هماهنگی هایی در این دست نیاز است. ظاهرا درباره مصوبه مجلس برای سربازی، این هماهنگی‌ها انجام نشده است. در متن مصوبه آمده بود؛ ماده الحاقی 5 لایحه. در واقع کمیسیون مشترک (برنامه بودجه و اجتماعی) این ماده را به لایحه دولت الحاق کرده است.

این مصوبه درحالی بود که ستاد کل نیروهای مسلح اعلام کرد چنین تغییراتی که منجر به تسهیلاتی برای معافیت های فرزندان ایثارگران می شود، بدون هماهنگی بوده است. سردار موسی کمالی، جانشین اداره سرمایه‌های انسانی ستادکل نیروهای مسلح هم درباره اینکه پیشنهاد تغییر در شرایط معافیت فرزندان ایثارگران از سوی چه کسی بوده است، اظهار بی اطلاعی می کند.

او دراین باره به خبرآنلاین گفت: این مصوبه نمایندگان است. مثل همان مصوبه ای که سال ۹۰ داشتند که حقوق سربازان ۶۰ تا ۹۰ درصد حقوق پایه باشد. اما اجرا شد؟ امکان اجرا شدن دارد یا نه.

اما انتشار خبر مربوط به تغییرات در معافیت‌های خانواده‌های ایثارگران و جانبازان تریبونی مجازی برای درد دل‌های سربازان و مشمولان ایجاد کرد و واکنش‌های زیادی را از سوی مخاطبان به قانون جدیدسربازی در پی داشت. کاربرانی که برای این خبر نظر گذاشتند به دو دسته تقسیم می شدند؛ یک دسته آن هایی که در مورد خود خبر اظهار نظر کردند و دسته دوم هم کسانی بودند که مشکلات مربوط به سربازی رفتن را برای صدمین بار به مسئولان گوشزد می کردند.

از مجموع کامنت های این خبر اینطور برآمد که مشمولان به اجرا شدن قوانین تصویب شده خوشبین نبودند و تجربه خوبی از این قانونگذاری‌ها ندارند. همچنین بیشترین سوال مطرح شده ذیل این خبر، در مورد زمان اجرایی شدن آن بود.

چند روز بعد رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا، در بخش خبری ساعت 6:30 شبکه خبرحضور یافت و از جریمه مشمولان غایب، سفر خارجه مشمولین و قانون جدید تصویب شده در رابطه فرزندان ایثارگران حرف زد. سردار صدرالسادات، اعلام کرد چنین تغییراتی درحال هماهنگی با ستاد کل نیروهای مسلح است.

رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا درباره تغییر در قانون ایثارگران که به تازگی در مجلس تصویب شده است، گفت: هر موضوعی باید با هماهنگی ستاد کل نیرو های مسلح صورت بگیرد، این موضوع هم اکنون در حال هماهنگی با ستاد کل نیرو های مسلح است و پس از نظر آنها، درباره تغییر مصوبه و تصویب در شورای نگهبان و اجرا، تصمیم گیری می شود.

بعد از آن غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی،‌ یکی از طراحان قانون معافیت‌های جدید سربازی در این باره گفت: اگر پس از تصویب شورای‌نگهبان اجرا نشد، به مجلس شکایت کنید.

او گفت: درباره این تغییرات به خبرانلاین گفت: در ارائه خدمات به ایثارگران عمدتا درصدهای بالاست. برآورد ما این بود که درحال حاضر قانون فعلی که برای درصد های بالای ایثارگران است، موجب شد تعداد کمی از ایثارگران و خانواده هایشان از این تسهیلات بهرمند شوند. برای اینکه ایثارگران بیشتری از این تسهیلات استفاده کنند، درصدها کاهش پیدا کرد.

اما ۴ هفته پس از تصویب این قانون در مجلس شورای نگهبان با معافیت‌های جدید سربازی مخالفت کرد. ۲۲ خردادماه ۹۵ روابط عمومی شورای نگهبان، اعلام کرد: لایحه احكام دائمی برنامه‌های توسعه كشور مصوب جلسه مورخ بیست و هشتم اردیبهشت ماه یكهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی در جلسه مورخ 1395/03/17 شورای نگهبان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

نظر شورا این بود که علی‌رغم اشكالات و ابهامات متعددی كه بر این مصوبه وارد است نظر به اینكه علاوه بر اصلاحات و الحاقاتی كه در متن لایحه تقدیمی دولت توسط مجلس به عمل آمده كلاً در 50 ماده به تصویب رسیده است، با عنایت به اینكه قریب به 70 ماده به عنوان مواد الحاقی به آن افزوده شده است، از آنجا كه لایحه دولت با مصوبه مجلس ماهیتاً اختلاف فاحش پیدا كرده و موارد اضافه شده به خصوص مواد الحاقی از مصادیق طرح موضوع اصل 74 قانون اساسی محسوب نمی‌شوند و اصلاحات مذكور در اصل 75 نیز در مورد آنها صدق نمی‌كند و این امور عرفاً اصلاح در لایحه نیز محسوب نمی‌گردد، لذا مصوبه مرقوم مغایر اصول فوق‌الذكر شناخته شد.

شورای نگهبان مطابق بر اصول 74 و 75 قانون اساسی، لایحه احکام دائمی برنامه‌های توسعه‌ای کشور را رد کرد تا دولت روحانی ملزم به ارائه لایحه جدید به مجلس شود.

در پی رد لایحه احکام دائمی شدن برنامه‌های توسعه کشور از سوی شورای نگهبان، طرح کاهش زمان جانبازی، آزادگی و رزمندگی برای بهره مندی از معافیت سربازی نیز رد شد.

جانشین اداره سرمایه‌های انسانی ستاد کل نیروهای مسلح با بیان اینکه درباره این طرح نظر ستاد کل نیروهای مسلح پرسیده نشده و بدون هماهنگی در مجلس تصویب شد، گفت: به همین دلیل ستاد کل موافق آن نبود. از نظر ما این موضوع با توجه به حساسیت‌هایی که دارد باید در جلسه مشترک مورد بررسی قرار گرفته و سپس درباره آن تصمیم گیری شود.

کمالی با تاکید بر اینکه در حال حاضر بحث بر سر موافقت یا عدم موافقت با ارائه تسهیلات سربازی به فرزندان و خانواده‌های جانبازان، آزادگان و رزمندان نیست، گفت: در حال حاضر بحث ما بر سر تشریفات این طرح است که بدون هماهنگی ما انجام شده که امیدواریم مجلس نظرات ستاد کل را اخذ کرده و این طرح پس از اخذ نظرات کارشناسی تصویب شود.

سردار کمالی در مورد معافیت های جدید برای فرزندان ایثارگران گفت: معافیت فرزندان جانبازان و ایثارگران مانند سابق اجرا می شود.

نتیجه مغایر قانون اعلام شدن این لایحه و کلیات آن، از جمله بخش مخصوص به معافیت‌های ایثارگران را تحت تاثیر قرار داد و نشان داد که فعلا از اعمال این معافیت‌ها خبری نیست. اما انتشار خبر مخالفت شورای نگهبان با معافیت‌های جدید سربازی، امید کوتاهی که از چند هفته پیش در دل مشمولان این طرح ایجاد کرده بود را نقش بر آب کرد و واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت.