اهداف سفر«مک کین» به پاکستان/ محک اسلام آباد در مبارزه با تروریسم

خبرگزاری هدف، گروه بین الملل-

سیقفد

: روابط اسلام آباد و واشنگتن در زمانی به سردی گرایید که نمایندگان کنگره آمریکا در اقدامی با طرح فروش و واگذاری هشت فروند جنگنده «اف ۱۶» به پاکستان مخالفت کردند.

قرار بود دولت آمریکا در راستای توافقنامه استراتژیک خود با اسلام آباد مقداری از هزینه خرید جنگنده های «اف۱۶» را تامین کند اما نمایندگان کنگره با طرح فروش و واگذاری مخالفت کرده و این خود باعث اظهار نارضایتی مقامات پاکستانی شد.

مخالفت نمایندگان کنگره با این طرح دلایل مختلفی داشت که از آن جمله می توان به حادثه تروریستی شهر کابل و حمله تروریست ها به مرکز امنیتی حفاظت از رجال سیاسی این کشور اشاره کرد. در این حادثه تعداد زیادی از جمله زنان و کودکان کشته و زخمی شدند. گروه تروریستی «شبکه حقانی» مسئولیت این حمله تروریستی را به عهده گرفت. گروه تروریستی «شبکه حقانی» از گروههای وابسته به طالبان است که ارتباط تنگاتنگی با ارتش پاکستان و سازمان اطلاعات این کشور «آی اس آی» دارد.

«اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان پس از حمله تروریستی شهر کابل اعلام کرد اسلام آباد باید در مبارزه با گروه تروریستی حقانی مسئولانه عمل کند. اشرف غنی حتی به مقامات پاکستانی هشدار داد، از اسلام آباد به سازمان ملل شکایت می برد. پس از آنکه اشرف غنی در مقابل اسلام آباد موضعی شدید اتخاذ کرد، مقامات دولت آمریکا از اسلام آباد خواستند بدون هیچ اغماضی با تمام گروههای تروریستی در این کشور مبارزه کند. دولت اوباما قصد داشت هشت فروند جنگنده «اف ۱۶» را در راستای مبارزه با تروریسم در اختیار پاکستان قرار دهد اما نمایندگان کنگره با طرح واگذاری این جنگنده ها به پاکستان مخالفت کردند.

نمایندگان کنگره بر این باور هستند که پاکستان نه تنها اقدام موثری در مبارزه با تروریست های شبکه حقانی انجام نمی دهد بلکه احتمال دارد که جنگنده های «اف۱۶» را در رویارویی با هند مورد استفاده قرار دهد. بدینگونه شکافی در روابط اسلام آباد و واشنگتن بوجود آمد تا مقامات اسلام آباد اعلام کنند، در صورتی که واشنگتن جنگنده های «اف۱۶» را در اختیار این کشور قرار ندهد راهی دیگر را برای خرید جنگنده های مذکور در پیش خواهد گرفت.

آمریکا با هدف کنترل قدرت نظامی و اقتصادی چین در منطقه همکاریهای دفاعی و استراتژیک خود را با هند افزایش داده است و از سویی دیگر از عضویت هند در گروه تامین کنندگان هسته ای حمایت کرد در حالیکه از حامی منطقه ای خود پاکستان هیچ گونه حمایتی بعمل نیاورد و این مقامات پاکستانی را به فکر وا داشت که در سیاست های خود تجدید نظر کنند تا بتوانند از سویی اعتماد واشنگتن را بسوی خود جلب نمایند و از سویی دیگر بتوانند از پیوستن هند به گروه تامین کنندگان هسته ای جلوگیری کنند.

در این راستا «سرتاج عزیز» مشاور امور خارجه نخست وزیر پاکستان و «راحیل شریف» فرمانده ارتش پاکستان با مقامات واشنگتن رایزنی هایی را آغاز کردند. راحیل شریف از مقامات مجلس سنای آمریکا خواسته بود با بازدید از مناطق جنگی در منطقه وزیرستان شمالی از نزدیک چگونگی عملیات «ضرب عضب» در مبارزه با تروریستها را مورد بررسی قرار دهند.

پس از آنکه درگیریها و مناقشات مرزی افغانستان و پاکستان در مرز «تورخم» شدت بیشتری یافت و تعدادی از نیروهای امنیتی دو کشور در این درگیریها کشته شدند مقامات آمریکایی از دو کشور خواستند با انجام مذاکرات مسایل خود را حل و فصل نمایند.

در این راستا «ریچارد اولسون» نماینده اوباما در امور افغانستان و پاکستان به اسلام آباد سفر نمود و مقامات پاکستان را قایل به انجام مذاکره با مقامات دولت کابل کرد. ریشه اختلافات اسلام آباد و کابل از آنجا نشات می گیرد که پس از انجام پنج دور از مذاکرات مقدماتی صلح افغانستان، رهبران طالبان حاضر به شرکت در این مذاکرات نشدند و دولت افغانستان پاکستان را در این موضوع مورد مواخذه قرار  داد و اعلام کرد اسلام آباد نتوانسته است گروه طالبان را به پای میز مذاکره بکشاند و به تعهدات خود در راستای برقراری صلح و ثبات در افغانستان و منطقه عمل نکرده است.

بالا گرفتن اختلافات مرزی افغانستان و پاکستان در مورد مناقشات مرزی و نیز مسئله مبارزه با تروریسم در مرزهای دو کشور از یکسو و نیز حل مسئله مهاجران افغانستانی باعث شد تا مقامات آمریکایی و هیئتی از مجلس سنای آمریکا به اسلام آباد سفر کنند. در ابتدا «ریچارد اولسون» به اسلام آباد سفر کرد و با مقامات نظامی و سیاسی این کشور دیدار هایی انجام داد و متعاقب با آن هیئت چهار نفره کمیته نیروهای مسلح آمریکا مجلس سنای این کشور به سرپرستی «جان مک کین» به اسلام آباد سفر کردند. در واقع می توان سفر هیئت مجلس سنای آمریکا را به معنای راستی آزمایی دولت اسلام آباد از سوی نمایندگان مجلس سنای آمریکا خواند.

همانگونه که اسلام آباد برای تامین هزینه مبارزه با گروههای تروریستی در پاکستان و افغانستان به واشنگتن نیازمند است، در مقابل آمریکا نیز برای ادامه حضور نظامی خود در افغانستان به اسلام آباد نیاز بیشتری دارد. پاکستان کشوری است که آمریکا از پایگاههای نظامی این کشور برای حمله به مواضع طالبان و القاعده استفاده می کند و از سویی دیگر سوخت مورد نیاز نیروهای ناتو در افغانستان از ایالت بلوچستان پاکستان به وسیله تانکرهای حمل سوخت تامین می شود.

چندی پیش باراک اوباما با افزایش اختیارات نیروهای نظامی آمریکا مستقر در افغانستان موافقت نمود و این خود نشان از آن دارد که آمریکا قصد خروج از افغانستان را ندارد. طبق توافقنامه کابل- واشنگتن نیروهای آمریکایی تا پایان سال ۲۰۱۷ در افغانستان حضور خواهند داشت. نشست کشورهای عضو ناتو چندی پیش در بروکسل برگزار شد. کشورهای عضو با حضور نیروهای نظامی ناتو در افغانستان تا سال ۲۰۲۰ موافقت کردند و اعلام کردند در نشست آتی که در ورشو برگزار خواهد شد در مورد اختصاص بودجه ۱۵ میلیارد دلاری به افغانستان تصمیم گیری می کنند.

اوباما قرار بود در مورد کاهش نیروهایی آمریکایی از ۹۸۰۰ نفر به ۵۵۰۰ تن تصمیم گیری کند اما شرایط و اوضاع افغانستان نشان از آن دارد با افزایش اختیارات نیروهایی آمریکایی در رویارویی با طالبان و نیز وضعیت شکننده امنیتی در این کشور اوباما نخواهد توانست تعداد نیروهای نظامی خود در افغانستان را کاهش دهد. شرایط استراتژیک منطقه به گونه ای است که واشنگتن از حضور نظامی مسکو در افغانستان چندان خوشنود به نظر نمی رسد.

«جان مک کین» و هیئت همراه وی علاوه بر دیدار و گفتگو با مقامات عالی رتبه نظامی و دولتی اسلام آباد به وزیرستان شمالی سفر کرده و از عملیات «ضرب عضب» در منطقه «میران شاه» بازدید کردند. پس از این دیدار جان مک کین به این نتیجه رسید که نیروهای ارتش پاکستان با جدیدت با عناصر تروریستی در منطقه وزیرستان شمالی در حال نبرد هستند و ادامه این عملیات در منطقه نیازمند کمک های مالی و دفاعی واشنگتن است.

پس از واقعه ۱۱ سپتامبر و حمله به برج های دوقلوی مرکز تجارت جهانی مقامات آمریکایی عناصر القاعده را مسئول این حملات اعلام کردند و با هدف مبارزه با شبکه  تروریستی القاعده وارد خاک افغانستان شده و طی ۱۵ سال گذشته موفقیت چندانی در افغانستان بدست نیاورده اند و جنگ و نا امنی در این کشور افزایش یافته است.  مبارزه ارتش پاکستان با گروههای تروریستی در داخل خاک این کشور باعث می شود که تروریستها برای یافتن پناهگاههای امن به سمت افغانستان سرازیر شوند و امنیت در افغانستان را با خطری جدی مواجه کنند.

سفر جان مک کین و هیئت همراه با هدف مبارزه جدی پاکستان با گروههای تروریستی انجام شد. جان مک کین در بازگشت به واشنگتن باید نمایندگان مجالس سنا و کنگره را متقاعد به این امر نماید که پاکستان در مبارزه با تروریسم در منطقه خلوص نیت دارد و برای ادامه این مبارزه نیازمند کمک مالی و دفاعی آمریکا است. اسلام آباد نیز با نشان دادن حسن نیت خود در مبارزه با پدیده تروریسم در منطقه در حال قانع کردن واشنگتن به این موضوع است که با جنگنده های «اف۱۶» به نحو بهتری می تواند مواضع و پناهگاههای تروریستها را در وزرستان شمالی منهدم سازد.

البته باید در نظر داشت که آمریکا از نزدیکی پاکستان به چین نیز آگاه است و با نزدیکی خود به هند در صدد است از نفوذ نظامی و اقتصادی چین در منطقه جلوگیری نماید. بنابراین واشنگتن هر گاه شرایط را برای خود در منطقه و پاکستان نامناسب ببیند کمک های نظامی خود به اسلام آباد را حتی برای مدت زمان اندکی قطع می کند تا بتواند اوامر و الزامات خود را به متحد منطقه ای خود دیکته کند و به اهداف استراتژیک خود در منطقه دست یابد.